De Kanjertraining
In alle groepen van De Noordster staat de Kanjertraining centraal. De kleutergroepen werken daarnaast ook met 'Een doos vol gevoelens'. De Kanjertraining is bedoeld om de sfeer in de klas goed te houden of te verbeteren. Wij hebben voor Kanjer gekozen, omdat de Kanjertraining goedgekeurd is door de onderwijsinspectie en COTAN en omdat wij ons helemaal kunnen vinden in de uitgangspunten van Kanjer.
Alle leerkrachten hebben hun Kanjerlicentie (of volgen de training) en kunnen dus op verantwoorde wijze de Kanjertraining verzorgen. De leerkrachten gaan ook regelmatig op herhalingscursus. De Kanjertraining leert de kinderen op een positieve en speelse manier bijvoorbeeld complimentjes geven en ontvangen, zich te presenteren en op een goede manier voor zichzelf op te komen. Allemaal zaken die het communiceren met elkaar gemakkelijker maken en het zelfvertrouwen bevorderen. Dit alles zorgt natuurlijk voor een goede sfeer in de klas en voor een soepele onderlinge samenwerking. Meer uitleg staat in het stukje over 'De 4 petten'. De resultaten van de Kanjertraining zijn duidelijk zichtbaar en de kinderen hebben er veel plezier in.
Voor de groepen 3 t/m 8 wordt ook het KanVAS (Kanjer Volg en Adviessysteem) bijgehouden. In de groepen 5 t/m 8 vullen de leerlingen ook zelf op de computer vragenlijsten in voor dit systeem. Er zijn leerlingvragenlijsten, vragenlijsten sociale veiligheid en vragenlijsten waarmee een sociogram kan worden samengesteld.
In sommige gevallen kan het nodig zijn om met de ouders in gesprek te gaan over de sociaal-emotionele ontwikkeling van hun kind. Daarvoor is dan een speciale oudervragenlijst beschikbaar.
De kleutergroepen werken ook met Kanjer, maar voor de registratie van de sociaal-emotionale ontwikkeling maken zij gebruik van Kijkregistratie!
Voor belangstellenden die willen weten hoe het precies zit met de dieren van de Kanjertraining staat er een mooi filmpje op de website van Kanjertraining.
Het heet 'Ga je mee naar de Kanjerdieren?' Klik hier
Goed van Start
In alle groepen van De Noordster staat de eerste periode van het schooljaar in het teken van het maken van afspraken in de groep. Die afspraken komen voort uit een aantal klassenvergaderingen. Daarin benoemen de kinderen vooral de dingen die goed gaan en hoe dat zo kan blijven. Zo ontstaan de belangrijkste klassenregels. Die komen op een groot contract te staan en alle kinderen (en de leerkracht) zetten hun handtekening onder dat contract. Natuurlijk wordt ook besproken wat er gebeurt als iemand zich niet aan de regels houdt.
De klassenregels worden ook heel regelmatig besproken en als het nodig is, staat een regel die niet zo goed gaat een tijdje centraal. Zo zijn de kinderen zelf verantwoordelijk voor hun gedragsregels in de klas en iets waar je zelf verantwoordelijk voor bent, werkt altijd beter dan regels die van bovenaf zijn opgelegd. Op deze manier zijn kinderen trots op hun groep en vinden ze het fijn om in die groep te zitten, want zij hebben die zelf zo gevormd. Als de kinderen een langere periode niet op school zijn geweest (bijvoorbeeld na de kerst- of meivakanties van 2 weken) worden de afspraken nog eens herhaald en eventueel bijgesteld. Ook wanneer er een belangrijke verandering in de groep plaatsvindt, zoals het vertrek van een leerling of de komst van een nieuwe leerling, moeten de afspraken weer opnieuw vastgesteld worden. Zo'n op het oog kleine verandering in de samenstelling van de groep kan grote gevolgen hebben voor de onderlinge verhoudingen binnen de groep en op de manier waarop kinderen met elkaar omgaan.
Gedurende het schooljaar staan ook heel veel klassenbouwers en teambouwers op het programma in alle groepen om de sfeer nog beter te maken en de kinderen een gevoel te geven van veiligheid en vertrouwen. In iedere groep is de Kanjerklapper aanwezig waarin leuke korte activiteiten staan die kunnen worden ingezet om de onderlinge band tussen de kinderen in de groep te bevorderen.
Als je je ergens op je gemak voelt, kun je je veel beter concentreren op je werk en heb je meer plezier in je werk.
De 4 petten
In de Kanjertraining gaan we in gesprek met kinderen over hun gedrag. Daarbij maken we gebruik van petjes met verschillende kleuren. Bij een probleem of stressvolle situatie hebben ze de keuze om verschillend te reageren. Zolang er gehandeld wordt vanuit vertrouwen en op basis van wederzijds respect zijn de verschillen tussen mensen goed en waardevol. Wanneer je zo handelt, noemen we dat in de Kanjertraining dat je een witte pet op hebt. Je durft jezelf te zijn, je bent te vertrouwen en je durft ook anderen te vertrouwen. Kortom, je bent een kanjer.
Je kunt een kanjer zijn op verschillende manieren. Je kunt jezelf zijn in combinatie met de zwarte pet, Dan reageer je op een stoere manier. Je vertoont het gedrag van een leider. Je kunt je grenzen aangeven. Je durft plannetjes te maken en je bent ondernemend. Zolang naast de zwarte pet ook de witte pet van het vertrouwen aanwezig is, zullen deze kinderen zich op een hele positieve en krachtige manier gedragen.
Je kunt ook een kanjer zijn in combinatie met de rode pet. Dan ben je vol levenslust. Je hebt een goed gevoel voor humor. Je bent optimistisch en je kunt relativeren. Zolang naast de rode pet ook de witte pet van het vertrouwen aanwezig is, zullen deze kinderen op een hele positieve en opgewekte manier weten te reageren.
Je kunt ook een kanjer zijn in combinatie met een gele pet. Dan ben je vriendelijk, bescheiden en aardig. Zolang naast de gele pet ook de witte pet van het vertrouwen aanwezig is, zullen deze kinderen op een hele positieve en rustige manier weten te reageren.
Er zijn natuurlijk ook verschillende combinaties van petten mogelijk. Belangrijk is dat de petten hulpmiddelen zijn om op respectvolle manier over gedrag te kunnen praten. Kinderen zijn niet het gedrag van de pet, maar de petten staan voor de keuzes die de kinderen kunnen maken. Kinderen wordt daarmee geleerd dat ze zelf verantwoordelijk zijn voor het gedrag dat ze kiezen. Zolang je drager bent van de witte pet van het vertrouwen, kun je ook niet zeggen dat de ene combinatie beter is dan de andere combinatie van petten.
Problemen ontstaan wanneer de witte pet van het vertrouwen wegvalt. Dan vervallen we in reacties die niet meer passen in de cultuur van wederzijds respect. Voor de positieve eigenschappen komt dan het woordje 'te' te staan. Kinderen reageren dan te krachtig, te stoer en ze maken plannen die ten koste gaan van anderen. De vrolijke kinderen reageren te lollig met humor dat ten koste gaat van anderen of zichzelf. Ze zijn niet meer betrouwbaar, niet meer serieus te nemen en beledigend. De vriendelijke, bescheiden kinderen reageren angstig en te lief. Ze cijferen zichzelf helemaal weg en worden onzichtbaar. De eerste gaat van zich afmeppen, de tweede maakt er een grap van en de derde geeft op.
Als het onderlinge vertrouwen in een groep wegvalt, dan kan dat voor veel kinderen heel vervelende gevolgen hebben.
De opvatting bestaat dat kinderen zijn in te delen in pesters en gepesten (daders en slachtoffers). Die opvatting maakt de problemen groter en het is niet de manier van oplossen die de Kanjertraining voorstaat. Het ligt niet zo eenvoudig en de aanpak van pesten moet zich richten op de hele groep. Alle kinderen moeten er baat bij hebben.
Kern van de Kanjeraanpak is: Breng het onderlingen vertrouwen terug in de groep. Zoek oplossingen die ook in de toekomst blijven werken. Zowel kinderen, leerkrachten als ouders worden bij de aanpak betrokken. De Kanjertraining heeft veel oefeningen, om het vertrouwen en de respectvolle omgang met elkaar te bewerkstelligen. De petjes zijn hierbij een hulpmiddel en helpen om een duidelijk onderscheid te maken tussen 'de wereld van het vertrouwen' en 'de wereld van het wantrouwen'.
Op de website van Kanjertraining staat een heel goed filmpje met uitleg over de Kanjerpetten. Klik hier.
De Kanjerles
Een Kanjerles begint met een voorleesverhaal, vervolgens wordt een aantal vaardigheden spelenderwijs geoefend en worden oefensituaties uitgespeeld d.m.v. een rollenspel.
Voor alle groepen is digibordsoftware beschikbaar.
De les eindigt met een vertrouwensoefening; een soort teambuildingactiviteit waarbij de leerlingen goed voor elkaar moeten zorgen.
Een aantal thema's dat aan bod komt bij de kanjertraining zijn:
- Jezelf voorstellen, presenteren
- Iets aardigs zeggen en weten om te gaan met een compliment
- Met gevoelens omgaan
- Nee kunnen zeggen
- Luisteren en vertellen
- Samenwerken
- Vriendschap
- De kunst van vragen stellen en antwoord geven
- Je mening vertellen (maar niet altijd)
- Zelfvertrouwen, zelfrespect, trots zijn
- Kritiek durven geven en ontvangen
Meer informatie
Voor meer informatie over Kanjertraining kunt u gerust eens binnenlopen bij onze directeur juf Angelique, de Kanjercoördinator juf Monique of bij de leerkracht van uw kind.
Of kijk op de website van Kanjertraining, klik hier.